Ιστορία των σπιτικών φυτών

 διάζωμα από βοσβελλίες στον τάφο της Αιγύπτιας βασίλισσας Χατσεπσούτ

Ιστορία των σπιτικών φυτών

Οι τεχνικές και οι παραδοσιακές μέθοδοι  απομάκρυνσης  χρήσιμων φυτών από το  φυσικό τους περιβάλλον σε γλάστρες  στο σπίτι έχουν μακρόχρονη ιστορία   Πριν 5000 χρόνια, οι  Κινέζοι έφτιαχναν πλούσιους ανακτορικούς κήπους και τους γέμιζαν με προσεγμένους  θάμνους και λουλούδια, το καθένα  στη δική του πήλινη γλάστρα.   Από εκείνη εποχή έχουν γίνει καινοτομίες, μεγάλη πρόοδος, αλλά κάποτε και οπισθοδρόμηση  Θα αναφέρουμε  μερικούς μόνο από τους κύριους  σταθμούς της  ιστορίας της φυτοκαλλιέργιας.

Μια από τις  αρχαιότερες γνωστές παραστάσεις φυτών σε γλάστρες προέρχεται από το ανάκτορο της βασίλισσας  Χατσεπσούτ της Αιγύπτου. που βασίλεψε από το 1503 ως 1482 π. Χ.  

Είναι ένα ανάγλυφο με σκαλιστή πέτρα. που δείχνει μια σειρά στυλιζαρισμένα δέντρα, το καθένα  σε μια μικρή γλάστρα. Η βασίλισσα αγαπούσε το άρωμα  του λιβανιού . Αυτό το αρωματικό υλικό βγαίνει ως ρετσίνι του δέντρου βοσβελλία που τον καιρό εκείνο υπήρχε μόνο στη χώρα Πούντ της Ανατολικής Αφρικής. Μια αποστολή ξεκίνησε για να βρεί τέτοια δέντρα και να τα φέρει στο παλάτι. Το έργο της αποστολής πέτυχε και τα δέντρα όπως φαίνεται ρίζωσαν  στην νέα πατρίδα τους.

Πολλοί πιστεύουν ότι παλιά ο άνθρωπος καλλιεργούσε τα φυτά μόνο για φαρμακευτικό σκοπό  ή για μαγειρική χρήση. Δεν είναι έτσι. Σε πολλούς αρχαίους πολιτισμούς έτρεφαν ιδιαίτερη εκτίμηση για τα διακοσμητικά φυτά και τα θεωρούσαν τεκμήρια πλούτου και κύρους. Ζωγραφικές παραστάσεις από την αρχαία Κίνα δείχνουν αζαλέες και κρίνους σε όμορφες γλάστρες να στολίζουν με την ευαίσθητη ομορφιά τους χώρους του σπιτιού. Η πολυτέλεια της καλλιέργειας τέτοιων φυτών ήταν προνόμιο των πλουσίων.

Στην Ινδία εθεωρείτο έγκλημα από έναν κοινό θνητό να καλλιεργεί ένα ορχιδεοειδές. Στην Ιαπωνία. το ίδιο πίστευαν για τα ρόδα και για το μικρό φοίνικα ραπίς η έξοχος που τον έλεγαν "θεά του φωτός" 

Η απλότητα του μικρού φοίνικα ραπίς η έξοχος ή «θεά του φωτός» δικαιολογεί την προνομιούχα θέση, που έχει στην Ιαπωνία. Το έφεραν από την Κίνα, εδώ και 300 χρόνια, και έγινε το ευνοούμενο φυτό της αυτοκρατορικής οικογένειας . Σήμερα είναι κτήμα των πλουσίων κ δηλώνει δύναμη κ κύρος. Καλλιεργείται μέσα σε χειροποίητες πορσελάνινες γλάστρες διακοσμημένες με σχέδια και χρυσάφι.

Οι Βαβυλώνιοι ήταν εξαίρετοι κηπουροί και οι Κρεμαστοί Κήποι του βασιλιά Ναβουχοδονόσορα είχαν δέντρα μέσα σε πορώδη πήλινα δοχεία. Ο βασιλιάς είχε φυτέψει τους κήπους για χάρη της γυναίκας του, που νοσταλγούσε τα φυτά της μακρινής της πατρίδας.

Στους Κρεμαστούς Κήπους της Βαβυλώνας τα φυτά μεγάλωναν σε  πήλινα πορώδη δοχεία

Ο βασιλιάς του Ισραήλ Σολομών είχε φήμη σπουδαίου κηπουρού.  Καλλιεργούσε μεγάλη ποικιλία από αρωματικά βότανα, πειραματιζόταν  και δημιουργούσε νέα φυτά από μοσχεύματα. Μια από τις αίθουσες του  ναού του ήταν κήπος  με αφθονία από φυτά σε γλάστρες.

Οι περισσότερες αρχαίες συλλογές φυτών ήταν εξαιρετικά στυλιζαρισμένες, Ο αρχικός τρόπος συγκέντρωσης φυτών σε δοχεία, ξεκίνησε από την αρχαία Ελλάδα. Κάθε χρόνο, η Ελλάδα γιόρταζε τα Αδώνια, για να τιμήσει τον Άδωνη, θεό της γονιμότητας των φυτών, και οι «κήποι του Άδωνη συμβόλιζαν τον εποχικό θάνατο και την αναγέννηση του νεαρού θεού. Σπόροι που βλάσταιναν γρήγορα, όπως μάραθο, κριθάρι και μαρούλι, σπέρνονταν σε γλάστρες, καλαθάκια και μικρά δοχεία. Ύστερα από οκτώ μέρες τα συγκέντρωναν γύρω από τα ιερά του Άδωνη και τ' άφηναν στον ήλιο χωρίς νερό για το οκταήμερο της γιορτής, οπότε τα φυτά μαραίνονταν και ξεραίνονταν. Το έθιμο αυτό οδήγησε στη διάδοση της διατήρησης λουλουδιών σε γλάστρες. Έτσι, σήμερα, επικρατεί στις μεσογειακές χώρες η παράδοση πολλές όμορφες γλάστρες με διάφορα φυτά , που στολίζουν τις σκάλες, τα περβάζια των παραθύρων και τις αυλές κάθε σπιτιού.

Πληροφορίες κ φωτο από το βιβλίο "Διακοσμητικά φυτά για το σπίτι κ το γραφείο" Σ. Γουίτμαν